Küçük, kelam konusu düzenlemenin türel boyutunu, toplumsal tesirlerini ve uygulanabilirliğini ayrıntılarıyla kıymetlendirdi.
“Genel af, devletin vatandaşına sunduğu en büyük ceza hukuku yetkisidir”
Av. Muhammed Küçük, genel affın sırf türel bir süreç değil, tıpkı vakitte siyasi ve toplumsal bir tercih olduğuna dikkat çekti. Açıklamasında, “Genel af; devletin cezalandırma hakkından, yani kamu davası açma ve ceza infazı yetkisinden büsbütün yahut kısmen vazgeçmesidir. Bu istikametiyle genel af, devletin vatandaşına sunduğu en büyük ceza hukuku yetkisidir” sözlerine yer verdi.
Küçük, genel afların çoklukla harika devirlerde, toplumsal barışın sağlanması, cezaevi doluluk oranlarının azaltılması yahut siyasal uzlaşı süreçlerinde gündeme geldiğini belirterek, “Bugün Türkiye’de bu düzenlemeye muhtaçlık olup olmadığının çok düzgün tahlil edilmesi gerekiyor” dedi.
“Toplumsal hassasiyetler dikkate alınmalı”
Av. Küçük, genel af düzenlemelerinin kamu vicdanını zedelememesi gerektiğini vurguladı. Bilhassa terör, cinsel cürümler ve bayana yönelik şiddet hatalarının kapsam dışında tutulmasının kıymetine değinen Küçük, “Her af düzenlemesinde toplumun ortak vicdanı dikkate alınmalı. Af, cezaların affı değil, cürmün affı manasına gelir. Bu nedenle hangi hatalar kapsam dışında kalmalı sorusuna çok hassas yaklaşmak gerekir” dedi.
Özellikle mağdur haklarının korunmasının da altını çizen Küçük, “Bir yanda hata işlemiş kişi için yeni bir başlangıç imkanı sağlanırken, öte yanda mağdurların yaşadığı travmalar unutulmamalıdır. Hukuk devletinde adaletin terazisi istikrarlı olmalıdır” diye konuştu.
“Cezaevlerindeki yoğunluk tek başına af münasebeti olamaz”
Türkiye’de cezaevi kapasitesinin hudutları zorladığı bir periyotta af tartışmalarının artmasının doğal olduğunu tabir eden Küçük, bu durumun tek başına af için kâfi bir münasebet olamayacağını söyledi. “Evet, cezaevlerinde önemli bir doluluk kelam konusu. Lakin bu, af düzenlemesi için tek başına kâfi bir yer oluşturmaz. Yapılması gereken şey, ceza infaz sistemini daha rasyonel hale getirmektir” diyerek alternatif tahlil tekliflerini de lisana getirdi.
Av. Muhammed Küçük, özellikle infaz düzenlemelerinde ıslahat muhtaçlığına vurgu yaptı: “Koşullu salıverme müddetlerinin gözden geçirilmesi, açık cezaevlerinin işlevinin artırılması ve kontrollü hürlüğün daha tesirli kullanılması cezaevlerindeki yoğunluğu hafifletmek için daha sürdürülebilir tahlillerdir.”
Küçük, genel af üzere toplumun tüm kesitlerini ilgilendiren bir düzenlemenin siyasi çekişmelerden uzak, ortak akılla ele alınması gerektiğini savundu. “Bu cins düzenlemeler yalnızca bir partinin değil, TBMM çatısı altındaki tüm partilerin ortak iradesiyle hayata geçmelidir. Genel af, toplumsal bir sayfa açmak için bir fırsat olabilir. Lakin bu fırsat yanlış değerlendirilirse, geri dönüşü sıkıntı toplumsal yaralar açabilir” dedi.
Aynı vakitte bu çeşit yasal düzenlemelerin kamuoyuna açık, şeffaf ve iştirakçi bir süreçle yürütülmesi gerektiğini vurgulayan Küçük, “Toplumun inancını kazanmanın yolu, alınan kararların münasebetini açıkça anlatmak ve sürece sivil toplumun da katkısını almaktır” tabirlerini kullandı.
“Geçmişteki aflar dikkatle incelenmeli”
Av. Muhammed Küçük açıklamasının sonunda, Türkiye’nin geçmişte çıkardığı af maddelerinin sonuçlarının âlâ tahlil edilmesi gerektiğini belirtti. “1991, 2000 ve 2020’de çıkarılan af ve infaz düzenlemeleri sonrasında cürüm oranlarının kısa vadede arttığı görülmüştür. Bu, afların bazen caydırıcılığı zayıflattığını da göstermektedir. Geçmişten ders çıkararak hareket edilmelidir” dedi.
Hukuki istikrar ve toplumsal barış birlikte gözetilmeli
Genel af düzenlemesi, Türkiye’nin yalnızca hukuksal sistemini değil, toplumsal yapısını da direkt etkileyecek bir adım olarak ön plana çıkıyor. Av. Muhammed Küçük’ün değerlendirmeleri, bu sürecin aceleye getirilmemesi, kamu vicdanını zedelemeyecek biçimde tasarlanması ve tüm paydaşların iştirakiyle şekillendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Toplumsal barışı ve adalet hissini pekiştirecek bir af düzenlemesinin lakin bu kurallar altında mümkün olabileceği açıkça görülüyor.