Tablet, telefon yahut bilgisayar başında hareket etmeden uzun saatler geçirmek, sporda yanlış teknikle tartı kaldırmak, fazla kilolu olmak… Tüm bunlar ve daha pek çok etken nedeniyle bel bölgesinin omurları ortasında yer alan diskler kayma yahut yırtılma sonucu, sonlar ile omuriliğin geçtiği kanala gerçek yer değiştiriyorlar. Bel fıtığı olarak isimlendirilen bu tabloda disklerin hududa baskı yapmaları sebebiyle gelişen bel ağrısı, bacaklara yayılan ağrı, uyuşukluk ve kas zayıflığı üzere problemler, hastaların günlük aktivitelerini önemli boyutlarda kısıtlayabiliyor. Ekseriyetle 30-50 yaş ortasında başlayan bel fıtığının son yıllarda katlanarak artan bir oranda yükseldiği belirtiliyor. Acıbadem International Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ferda Özdemir, üstelik bel fıtığının son yıllarda gençler ortasında da giderek daha sık görüldüğüne dikkat çekerek, “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2022 yılında yapılan Türkiye Sıhhat Araştırması’na nazaran; 15 yaş ve üzeri şahıslarda son 12 ay içinde bel bölgesi sıkıntılarının görülme oranı yüzde 29,7 olarak belirlenmiş. Ülkemizde, 15-49 yaş aralığındaki bayanlar üzerinde yapılan bir çalışmada da; bel ağrısı nedeniyle teşhis alanların yüzde 67,5’ine bel fıtığı teşhisi konulduğu bildirilmiş. Bu bilgiler, Türkiye’de her yıl bel fıtığı teşhisinin ne kadar yüksek oranda olduğunu ve görülme yaşının ne kadar düştüğünü göstermektedir” diyor.
Az hareket etmekten yanlışlı teknikle tartı kaldırmaya…
Bel fıtığının son yıllarda dünyada ve ülkemizde gençlerde daha sık görülmesinde çağdaş hayat biçimi ve çevresel faktörler rol oynuyor. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ferda Özdemir, gençlerde giderek yaygınlaşan daha az hareket etme biçimindeki ömür usulünün bel fıtığının gelişiminde çok kıymetli bir etken olduğunu belirterek, “Spor ve açık hava aktiviteleri yerine; tablet, telefon ve bilgisayar başında hareket etmeden uzun saatler geçirmek ve öne eğilmek ya da kambur oturmak üzere yanlışlı duruş alışkanlıkları omurganın üzerinde önemli baskı oluşmaktadır” ihtarında bulunuyor. Prof. Dr. Ferda Özdemir, gençlerde trend haline gelen tartı kaldırmaya yönelik sporun da bu yaş kümesinde görülen bel fıtığının bir öteki değerli sebebi olduğuna işaret ederek, “Yanlış teknikle yük kaldırmak yahut taşımak da omurga sıhhatini olumsuz etkilemektedir. Münasebetiyle, gençlerin yük kaldırma idmanlarından evvel kesinlikle ısınma hareketleri yapmaları ve bir uzmandan yükleri gerçek kaldırma konusunda bilgi edinmeleri gerekmektedir” bilgisini veriyor. Prof. Dr. Ferda Özdemir, çağımızın değerli sorunu olan obezitenin, daima gerilim altında olmanın ve sigara kullanımın da gençlerde yaygın görülen başka bel fıtığı sebepleri olduğunu söylüyor.
Ani ve zorlayıcı hareket sonrasında başlıyorsa, dikkat!
Bel bölgesindeki omurlar ortasında yer alan diskler, omurganın esnekliğine ve beden istikrarına yardımcı oluyorlar. Bu disklerin yaşlanma, çok zorlanma yahut ani hareketler nedeniyle ziyan görmeleri durumunda fıtık gelişebiliyor ve hudutlara baskı yapabiliyor. Bunun sonucunda, hastada hayat kalitesini olumsuz etkileyecek boyuta ulaşabilen çeşitli yakınmalar gelişebiliyor. Prof. Dr. Ferda Özdemir, “Özellikle ani ve zorlayıcı hareket sonrasında başlayan bel ağrısının yanı sıra istirahatte bile geçmeyen; öksürme, hapşırma yahut ıkınma ile artan; bilhassa bacağa yayılan ağrı; ayakta ya da parmaklarda uyuşma ve güçsüzlük, bel fıtığının tipik belirtilerini oluşturmaktadır” diye konuşuyor.
Tedaviyle ağrı denetim altına alınıyor
Bel fıtığının tedavisinde temel maksat; omurganın hareketliliğini yine kazandırmak, hudut üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmak, böylelikle ağrıyı azaltmak oluyor. Toplumdaki yaygın inanışın bilakis, tüm bel fıtığı hastalarının yalnızca yüzde 5-10’u ameliyat gerektiriyor. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ferda Özdemir, sinir hasarı olmayan tabloların yüzde 80-90’ında; ilaç, fizik tedavi ve idmanlardan oluşan konservatif tedaviyle ağrının denetim altına alınabildiğine dikkat çekerek, şunları söylüyor: “Bel fıtığında erken teşhis, düzgünlüğün korunmasında ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesinde büyük değer taşımaktadır. Bilhassa tertipli yapılan idmanlarla kaslar güçlenmekte, omurga daha uygun desteklenmekte ve hudut baskısı azalmaktadır. Bu tesirler sayesinde ağrı uzun müddetli olarak kıymetli ölçüde hafiflemekte hatta birtakım hastalarda geçmektedir.” Ancak hasta kusurlu duruş, hareketsizlik ve ağır kaldırma üzere istenmeyen yanılgıları yapmaya devam ederse ağrının tekrar başlayabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Ferda Özdemir, “Düzenli antrenman yapmak, gerçek oturma ve yük kaldırma tekniklerine dikkat etmek, omurgayı destekleyen kasları güçlendirmek ve kilo denetimi sağlamak bel fıtığından korunmada değerli faktörlerdir” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı