ADEM EYÜPOĞLU / İSTANBUL
Elektrikli arabalar tüm dünyada vites yükseltirken, Türkiye’nin komşusu Mısır’dan gelen bir haber, “Biz nerede duruyoruz?” sorusunu akıllara getirdi. Çinli dev GAC International, geçtiğimiz günlerde Mısır’da Abdul Latif Jameel ile dev bir muahedeye imza attı. Bu muahede, yalnızca bir işbirliği değil, Ortadoğu ve Afrika için orijinal bir otomotiv üretim üssünün temellerini atıyor. Pekala, Türkiye bu yarışta neden geride kalıyor olabilir?
MISIR’DA FABRİKALAR YÜKSELİYOR, İSTİHDAM ARTIYOR
GAC International ve Abdul Latif Jameel, Mısır pazarına süratli bir giriş yaptı. Kahire, İskenderiye ve Tanta üzere kıymetli kentlerde tam 14 satış ve servis noktası açarak ağlarını süratle genişlettiler bile. Artık ise asıl bomba geliyor: Mısır’da kaynak, montaj ve araç test çizgileri kurulacak. Yani, kesimler halinde gelen arabalar Mısır’da birleşecek! Seri üretime 2026’nın ikinci yarısında başlanması planlanan bu dev projenin, yıllık 80 milyon dolardan fazla üretim hacmi ve 1.000’den fazla yeni iş imkanı yaratması bekleniyor. Düşünsenize, Mısır’ın endüstrisi resmen çağ atlayacak!
TÜRKİYE BU YARIŞI KAYBETMEMEK İÇİN NE YAPMALI?
GAC International’ın dünya genelinde 76 ülkede faaliyet göstermesi ve Trumpchi, AION, HYPTEC üzere markalarını globalde büyütmesi, Türkiye için de kıymetli bir sinyal veriyor. Komşu ülkelerdeki bu çeşit dev yatırımlar, bize “Harekete geçmezsek, fırsatları kaçırabiliriz” diye adeta sesleniyor. Türkiye’nin, bilhassa elektrikli araba dönüşümünde geride kalmaması için hemen harekete geçmesi gerekiyor. Firmaların önünü açmak, cazip yatırım ortamları sunmak, bürokrasiyi azaltmak ve elektrikli araç üretimi, batarya teknolojileri, şarj altyapısı üzere stratejik alanlara odaklanmak artık bir tercih değil, mecburilik. Şayet bu alanda aktif siyasetler geliştirmezsek, yalnızca üretimden değil, geleceğin teknolojilerinden de uzak kalma riskimiz var.
TOGG TEK BAŞINA KÂFİ Mİ?
Türkiye’nin elektrikli araba dönüşümünde en kıymetli adımı elbet TOGG. Lakin, bu dönüşümün yalnızca tek bir yerli markayı destekleyen kredi ve finansman siyasetleriyle sonlu kalması, ülkenin genel elektrikli araç ekosistemini geliştirmekte yetersiz kalabilir. Mısır üzere ülkeler, yabancı devleri çekerek bütünsel bir sanayi altyapısı kurarken, Türkiye’nin de TOGG’un ötesine geçen, çok istikametli bir stratejiye muhtaçlığı var. Firmaların Ar-Ge’den üretime, batarya teknolojilerinden şarj altyapısına kadar tüm elektrikli araba ekosistemini destekleyen teşvikler, yasal düzenlemeler ve bürokratik kolaylıklar sunması kural. Aksi takdirde, komşu ülkelerdeki bu tıp stratejik muahedeler, Türkiye’nin otomotiv bölümündeki rekabet gücünü olumsuz etkileyebilir ve geleceğin teknolojilerindeki yerini zayıflatabilir. Türkiye’nin bu treni kaçırmamak için daha süratli ve aktif adımlar atması elzemdir.
Mısır, Otomotiv Üretim Üssü Olma Yolunda
GAC International ve Abdul Latif Jameel, Mısır pazarına Kasım 2023’te girdikten sonra EMKOO, EMPOW, GS3 EMZOOM ve GS4 üzere modelleri süratle piyasaya sürdü. Kahire, İskenderiye ve Tanta üzere kilit kentlerde 14 satış ve servis noktasından oluşan geniş bir ağ kurdular. Artık ise yeni CKD projesiyle kaynak, en son montaj ve araç test çizgileri inşa edilecek ve seri üretime 2026’nın ikinci yarısında başlanması bekleniyor. Bu projenin yıllık 80 milyon doların üzerinde üretim ve 1.000’den fazla direkt ve dolaylı istihdam yaratması öngörülüyor. Bu durum, GAC’ın mahallî üretim ve servis kabiliyetlerini kıymetli ölçüde artırırken, Mısır’ın otomotiv sanayisi paha zincirinin yükseltilmesine de katkıda bulunacak.
Yeni Jenerasyon Araçlar ve Stratejik İşbirliği
GAC Group Yönetim Kurulu Lideri ve Genel Müdürü Feng Xingya’nın Mısır Sanayi Bakanı Kamel El-Wazir ile yaptığı görüşmelerde, yeni güç araçları (NEV) kesiminde işbirliğinin derinleştirilmesi konusunda kıymetli bir mutabakata varıldı. Mısır’ın “Ulusal Endüstriyel Stratejisi” kapsamında mahallî üretim, teknoloji işbirliği ve siyaset takviyesi üzere mevzular ele alındı. Bu görüşmeler, Çin-Mısır otomotiv sanayisi bağlantılarında yeni bir devri başlatan stratejik bir işbirliği çerçeve mutabakatıyla sonuçlandı.
Feng Xingya, Afrika’nın üçüncü büyük araba pazarı olan ve yıllık 170.000 araç potansiyeli bulunan Mısır’ın, COMESA’nın çekirdek üyelerinden biri olarak GAC Group’un global genişleme stratejisinde kıymetli bir rol oynadığını belirtti. GAC Group, Mısır pazarına dört akaryakıtlı model sunmuş ve 2024’te 1.000’e yakın satış gerçekleştirmiştir. Şirket artık, 600 km’den fazla menzil sunan AION Y ve Mısır’ın sıcak ve tozlu iklim şartlarına özel olarak uyarlanmış HYPTEC HT üzere elektrikli araçların da piyasaya sürülmesini hızlandırıyor.
Türkiye Neden Harekete Geçmeli?
GAC International’ın kendi markaları olan Trumpchi, AION ve HYPTEC’in global tanıtımından sorumlu olması ve dünya genelinde 76 ülke ve bölgede varlık göstermesi, Türkiye için bir ihtar niteliği taşıyor. Hong Kong, Ortadoğu ve Meksika’da iştirakleri bulunan şirket, kapsamlı bir global satış, servis ve yerelleşmiş operasyon ağı kurmuş durumda.
Türkiye’nin, bilhassa elektrikli araba dönüşümünde geride kalmaması için firmaların önünü açması ve cazip yatırım ortamları sunması kritik ehemmiyete sahip. Mısır üzere ülkelerin bu derece büyük yatırımları çekebilmesi, Türkiye’nin de bu alandaki potansiyelini değerlendirmesi ve elektrikli araç üretimi, batarya teknolojileri ve şarj altyapısı üzere alanlarda faal siyasetler geliştirmesi gerektiğini gösteriyor. Aksi takdirde, komşu ülkelerdeki bu tıp stratejik mutabakatlar, Türkiye’nin otomotiv bölümündeki rekabet gücünü olumsuz etkileyebilir ve geleceğin teknolojilerindeki yerini zayıflatabilir. Türkiye’nin bu treni kaçırmamak için daha süratli ve faal adımlar atması elzemdir.